گیاه شناسی
|کارل (فون) لینه (Carl von Linné یا Carolus Linneaeus)، پایه گذار نظام طبقه بندی و نامگذاری علمی در علوم طبیعی، پزشک، جانورشناس و گیاه شناس افتخارآفرین ترین دانشمند تاریخ کشور سوئد است که در سال ۱۷۰۷ میلادی در اسمالند (Småland) به دنیا آمد. وی که کودکی خود را درطبیعت زیبای منطقه سپری کرده بود، علاقه وافری به علوم بویژه به علوم طبیعی از خود نشان می داد. قلم شیوا و پر توانی داشت و نخستین نوشته ی علمی خود را در سن ۱۷ سالگی در دوره دبیرستان نوشت.
او یک پزشک بود و با گیاه شناسی سر و کار داشت. در سال ۱۷۴۱ میلادی زمانی که به درجه استادی دانشگاه اوپسالا (Uppsala) در سوئد رسید، تدریس گیاه شناسی نیز به او واگذار شد و یکی از مؤسسین آکادمی علوم سلطنتی سوئد گردید. با وجود آنکه گیاهان و خواص آنها پیش از این در زمینه های گوناگون شناخته شده و مورد مصرف بود، اما علم گیاه شناسی در مراحل اولیه رشد خود قرار داشت، از نظم خاصی برخوردار نبود و اکثر پهنه ی کره زمین مورد مطالعه قرار نگرفته بود.
کارل لینه در ابتدا برنامه ای برای جمع آوری و شناسایی گیاهان کشور بعهده گرفت و مرهون تیزبینی ذاتی خود مشاهداتی می نمود که از عهده دیگران خارج بود. نخستین نگارش Systema Naturae در سال ۱۷۳۵میلادی به دنبال سفر وی به هلند به چاپ رسید که شامل نتایج مطالعات وی روی جانوران، گیاهان و معدنی ها بود.
ویژگی های گیاه شناسی
نظام طبقه بندی گیاهان که لینه پایه گذار آن است شناسایی و نامگذاری علمی گیاهان را بین المللی نمود. هر گیاه بر اساس ویژگی های گیاه شناسی به تیره ای مشخص تعلق دارد و جایگاه آن در رده بندی علم گیاه شناسی تعیین شده است. از آن پس نام علمی هر گیاه متشکل است : ۱- جنس،۲- گونه ۳- واریته یا تیپ و ۴- نام فردی که آن را شناسایی و معرفی نموده است( مثال : حرف .L برای لینه). نام جنس و گونه گیاه با قلم شکسته، و حرف اول نام جنس با قلم بزرگ نوشته می شود.
در برخی نامها به منظور رفع ابهام و آگاهی از پیشینه مطالعات، اسامی گیاه شناسان نامگذاری کننده متعدد است.
نام علمی گیاه بادرنجبویه:
.Melissa officinalis L
نام علمی یک واریته از گل زنبق
Iris germanica var. florentina Dykes
نام علمی گیاه چای
(Camelia sinensis L. (Kuntze
موقعیت ممتاز دانشگاه اوپسالا باعث شد که مقالات علمی او یکی پس از دیگری به چاپ برسد و در اختیار علاقمندان قرار گیرد. در سخنرانی های او گاهی ۳۰۰- ۲۰۰ نفر حضور پیدا می کردند. گروهی از دانشجویان از سر تاسر اروپا حلقه ی همکاران استاد را تشکیل دادند و او بهترین دانشجویان خود را برای ادامه مطالعات و جمع آوری نمونه ها به مناطق مختلف جهان رهسپار می نمود و پس از چندی موفق شد این همکاری را به مرکز ی جهانی برای مطالعات علوم طبیعی تبدیل نماید.
به این ترتیب کشور سوئد در یک دوره ۳۰ ساله مشارکت بی نظیری به این علوم ارائه نمود و کارل لینه در این مدت به کسب جوایز و افتخارات بزرگ گوناگون نایل آمد. کارل لینه در سال ۱۷۷۸ میلادی، در خانه خود در اوپسالا بر اثر سکته قلبی در گذشت. مرگ او توسط پادشاه سوئد اعلام شد و پیکرش در کلیسای بزرگ شهر به خاک سپرده شد.
باغهای گیاه شناسی با مجموعه های گیاهان بومی و غیر بومی در کشورهای بسیاری بوجود آمده است که علاوه بر فعالیت در زمینه ی حفظ و نگهداری و معرفی مجموعه گیاهان خود و تبادل اطلاعات و نمونه های گیاهی با مراکز تحقیقات پژوهشی و دیگر باغهای گیاه شناسی در جهان در زمینه ی گردشگری نیز مورد بازدید قرار می گیرند.
فهرستی از باغهای گیاه شناسی ایران:
باغ گیاهشناسی ملی ایران
باغ گیاهشناسی و هرباریوم نوشهر
باغ موزه گیاهشناسی یزد (گیاهان کویری یزد)
باغ موزه خوزستان (فدک)
باغ موزه گیاهان دارویی همدان
باغ موزه گیاهشناسی ارم-شیراز
باغ گیاهشناسی کاشان
باغ گیاهشناسی دارویی فیروزه
باغ گیاهشناسی مشهد
برای تهیه این متن بخش هایی از کتاب زیر ترجمه شده است:
Linnaeus, K.W.Gullers Inc. Chicago-USA,1977
Photography:K.W.Gullers-Briger Strandell, Gullers International
صفحه مفیدی بود.
توضیحات بیشتری در این خصوص ارائه فرمایید که مطلب جامعتر شود
متشکرم اما متوجه نظر شما نشدم